از دیدگاه اشتمال بر واژه ها، ترکیبها و اصطلاحات و بسیاری اشارات چون خوراکها، کانیها، به عمل آوردن فلزات، مصالح ساختمانی، امور کشاورزی، صناعات، امور پزشکی، داروها و درمانها، گیاهان و درختان، مقاطع ویژه زمانی در سن افراد و امور و شرایع وابسته و ... که هر کدام شاخه هایی نیز دارد. به عنوان مثال دیدگاه های پزشکی و روشهای درمانی و داروهای گیاهی و فرآورده های دارویی در این اثر بسیار شایان توجه است. از لحاظ فلزات و کوره های ذوب فلز و انواع ظروف سفالگری و پارچه، آگاهیی های مفیدی فراروی خواننده و پژوهشگر قرار می دهد. درباره مسائل خانوادگی، روابط جنسی، ازدواج و شرایع وابسته سرچشمه بسیاری از آثار بعدی محسوب می شود. در مورد جانوران به ویژه سگ و حقوق این جانور، در بر دارنده آگاهیهای منحصری است. در مورد یادکرد انواع بیماریها و نام آنها، اغلب در همین بخش از اوستاست که آگاهیهایی هر چند مختصر به دست داده شده است و عدم سابقه و یاد کرد و ایجاز و اختصار در آن و مهجور بودن واژه ها، همه و همه برای شناخت بهتر، پژوهنده را به تحقیق رهنمون می شود. در مورد مسائل خورشید نگرشی با رفتار شرعی با مردگان، در مورد جغرافیای تاریخی کهن سرزمینها و ویژگیهای اعتقادی مردم آن، حائز کمال اهمیت است. در مورد جهانی که پیرامون آدمی قرار دارد و انباشته از دیو و شیاطین و ارواح شریر  است و راه مقابله این شرور و تسلط بر آنان، مطالبی بسیار موجز اما در پژوهش کلیدی دارد. از جنبه بن مایه اعتقاد صلب و سخت ثنویت و یزدان شناسی و شرعیات و وظایف دینی حدود و مجازاتهای شرعی و رفتارها و معتقداتی که گاه آنقدر نادر است که موجب اعجاز می گردد. منبع سرشار برای مطالعه به شمار می رود. چنین مطالبی در سایر بخشهای اوستایی نیست. اما شدت و سختی وندیداد و شرایع آن به اندازه ای بوده که حتی خود موبدان نیز بارها آن را اصلاح کرده، مطالبی از آن را حذف کرده اند. در کتاب هشتم دینکرد (چاپ مدن، جلد دوم، ص 777 به بعد) که خلاصه ای از وندیداد در آن آمده است، هرگاه مطالعه شود، متوجه می شودیم که چگونه و چه مقدار از مطالب حذف شده است. در «روایات داراب هر مزدیار» و یا سایر منابع، از وندیداد مطالبی نقل شده که در وندیداد های فعلی نیست، به عنوان مثال فرگرد دوازدهم به طول کلی حذف شده است و مطالبی به جایش با انشا و نوشتاری سست جایگزین شده که برای هر زبان شناسی، آگاهی به آن کاملاً روشن و آشکار است. در بعضی فرد گردها با بخشها، مطالب ناتمام مانده و گهگاه در متون متأخر است که آنها را در می یابیم و بدین وسیله با شروح کافی، کم و بیش ها ترسیم شده است. از مشخصات بارز وندیداد ، کمک به شناخت ساختمان اجتماعی، اقتصادی ، خانوادگی و عقیدنی خاصی است و به همین دلیل در دسترس بودن ترجمه ای مشروح و انتقادی از متن برای پژوهنده ضروری به نظر می رسد. اما در ایران از لحاظ غرابت عقاید که گاه به اشمئزاز می رسد ، متدینان به دین زرتشتی از آن هنگامی که به ترجمه مطالب آن آگاه شدند، از انتشار آن در هراس بودند و می کوشیدند تا در حد مقدور از ترجمه و نشر آن ممانعت به عمل آورند.

این شرح بسیار موجز ، برای پاسخ به ایرادی است که چرا این همه شروح آمده است؟ اما باید اذعان کنم که نگارنده ترجمه خلاصه بخشهایی از وندیداد را که در دینکرد آماده و بدانها اشاره شد، چون موجب اطلاب بیشتر می گشت نیاورده است. پژوهشهای کسانی چون هرتل، کریستن سل، شپیگل و موبدان بزرگ هندی را نیاورده است. به همین سان مطالب جنبی دیگر، برای فرصتی دیگر گذاشته شد، اما در همین حد، هر گاه این واژه نامه و شروح که البته گاه از دیدگاههای متفاوت تکراری ممکن است تلقی شود – نبود، ترجمه ای ساده، منظور نظر نگارنده و بسیاری از مشتاقان را بر نمی آورد و نیازی نیز نبود که این همه صرف وقت و تحمل دشواری شود تا ترجمه در کمال امانت و از متن اوستایی و مقایسه با ترجمه پهلوی و دیگر ترجمه ها انجام گیرد و از یک متن ترجمه، چون از «زنداوستا»ی با اوستای ولف یا هارله یا سنتا و ... کار بسیاری آسانتر و سریع انجام می گرفت.

منبع:روزنامه اطلاعات ۱۴ آبان 1367 صفحه 6